Ավելին
Ո՞ր տոնական խնջույքն է ամբողջական առանց քաղցրավենիքի, իսկ եթե ճաշացանկը բաղկացած է միայն քա՞ղցր ուտեստներից: Այս անգամ Vanilla-ի բլոգում ներկայացնում ենք ամենահայտնի «քաղցր» գաստրոնոմիական տոները ամբողջ աշխարհից։
Ամերիկացիներն աչքի են ընկել այս «քաղցր» տոնը ստեղծելով։ Գազարներն իրենց անուշաբույր սերմերի և տերևների համար աճեցվել են Աֆղանստանում՝ 4 հազար տարի առաջ, դրանք բերվեցին Եվրոպա 10-13-րդ դարերում, և միայն ավելի ուշ՝ Ամերիկա: Չնայած այն հանգամանքին, որ Միացյալ Նահանգները վերջին երկրներից էր, որ հայտնաբերեց այս արմատային բանջարեղենը, հենց ամերիկացիներն էին, ովքեր գազարը դարձրին գաստրոնոմիական պարահանդեսի թագուհին։
Գազարը որպես բնական քաղցրացուցիչ ներառվում էր տորթի մեջ։ Այն միջնադարում հորինվել էր Եվրոպայում որպես աղքատ մարդկանց համար մատչելի այլընտրանք (այն ժամանակ շաքարավազը շատ թանկ էր)։ Գազարով տորթը հենց Ամերիկայում գտավ իր իսկական երկրպագուներին: Անցյալ դարի 70-ականներին ԱՄՆ-ում սկսվեց առողջ ապրելակերպի և շաքարի սպառման նվազեցման շարժում։ Եվ այդ ժամանակից ի վեր ԱՄՆ-ում ամեն տարի փետրվարի 3-ին նշվում է գազարով տորթի ազգային օրը:
Ամեն տարի հուլիսի 11-ին ամբողջ աշխարհում նշվում է շոկոլադի օրը: Այս անգամ ֆրանսիացիներն են աչքի ընկել՝ նրանք առաջին անգամ նշել են այս տոնը 1995 թվականին։ Իսպանացի կոնկիստադորներն այն անվանել են «Սև ոսկի»։ Հենց նրանց էլ աշխարհը պարտական է Եվրոպայում շոկոլադի տարածման համար, որտեղից այն տարածվել է ամբողջ երկրներում:
Սկզբում շոկոլադը հասանելի էր միայն արիստոկրատ խավին, և միայն 20-րդ դարի սկզբին սովորական մարդիկ կարողացան փորձել այն։ Տղամարդիկ այն օգտագործում էին ուժ և տոկունության համար, իսկ կանայք այն համարում էին հզոր աֆրոդիզիակ։ Այսօր բելգիական շոկոլադը համարվում է լավագույնն աշխարհում։
2011 թվականի հուլիսի 20-ից ամբողջ մոլորակում նշվում է Տորթերի միջազգային օրը։ Տոնը երիտասարդ է, բայց արդեն սիրված շատ երկրների կողմից։ Նրա բացման պատիվը պատկանում է «Սիրո թագավորությանը», որը շահույթ չհետապնդող միջազգային նախագիծ է՝ ծագումով Միլանից: Տոնի կարգախոսն է՝ «I cake you», որը բառացիորեն թարգմանվում է որպես «Ես կգամ քեզ մոտ տորթով»:
«Սիրո թագավորության» համայնքի անդամները ստեղծագործ անհատներ են (բանաստեղծներ, արվեստագետներ, խոհարարներ, երաժիշտներ), որոնց միավորում է բարեկամությունն ու սերը բոլոր երկրներում տարածելու գաղափարը:
ԱՄՆ-ում պետք չէ սպասել Վալենտինի օրվան՝ արտահայտելու ձեր զգացմունքները: Ի՞նչ եք կարծում, սիրո հայտարարության ամերիկյան օրը պարզապես գրագողությո՞ւն է: Դա այնքան էլ պարզ չէ: Այս տոնի պատմությունն այնքան ռոմանտիկ չէ, որքան կրքոտ իտալացիներինը, բայց այն, անշուշտ, տեղ կունենա ձեր սրտերում։
1922 թվականին Օհայո նահանգի Քլիվլենդ քաղաքում Հերբերտ Քինգսթոնը և իր ընկերները քաղցրավենիք բաժանեցին աղքատներին, որպեսզի ինչ-որ կերպ աջակցեն աղքատ և անապահով համաքաղաքացիներին: Հրուշակեղենի արտադրամասի սովորական աշխատակցի այս առատաձեռն նվերն աննկատ չմնաց հանրության աչքից, և շատ կինոաստղեր միացան բարեգործական միջոցառմանը։ Այսպես, կինոաստղ Աննա Փենինգթոնը քաղցր հյուրասիրություններ է կազմակերպել այն տղաներին, ովքեր ստիպված են եղել թերթեր մատակարարել վաղ մանկությունից, իսկ դերասանուհի Թեդա Բարան հիվանդանոցի պացիենտներին նվիրել է 10 հազար տուփ շոկոլադ։
Աստիճանաբար Քաղցրավենիքի օրը տարածվեց ամբողջ Միացյալ Նահանգներում: Այն նշվում է ամեն տարի հոկտեմբերի երրորդ շաբաթ օրը։ Բարեգործությունն այս տոնին ողջունելի է, սակայն քաղցր նվերներ են մատուցվում ոչ միայն կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված մարդկանց, այլ նաև նրանց ընտանիքին, ընկերներին ու հարազատներին՝ սեր և նվիրվածություն արտահայտելու համար։
Եթե տորթերը սովորաբար հայտնվում են մեր սեղաններին միայն տոն օրերին, ապա դժվար է պատկերացնել աշխատանքային օրն առանց թխվածքաբլիթների: Դրանք նույնպես իրենց նվիրված օր ունեն։ Ենթադրվում է, որ թխվածքաբլիթի օրը ի սկզբանե նշվում էր ԱՄՆ-ում դեկտեմբերի 4-ին, սակայն աստիճանաբար ավանդույթը տարածվեց ամբողջ աշխարհում։
Թխվածքաբլիթները առաջին անգամ պատրաստվել են 7-րդ դարում, Իսպանիայի գրավումից հետո, դրանք տարածվեցին Եվրոպայով։ Թերևս սա աշխարհում միակ քաղցրավենիքն է, որն ի սկզբանե հասանելի է եղել ոչ միայն ազնվականության ներկայացուցիչներին, այլև բնակչության ամենալայն շրջանակներին։
Թխվածքաբլիթները ԱՄՆ-ում հայտնի դարձան միայն 17-րդ դարում, ինչը չխանգարեց ամերիկացիներին դրանք դարձնել ազգային տոնի «հերոս»։ ԱՄՆ-ում թխվածքաբլիթի ամենատարածված տեսակը շոկոլադե չիպսերովն է: Այն միանգամայն պատահաբար հորինել է համեստ հյուրանոցի սեփականատեր Ռութ Ուեյքֆիլդը։ Նա խմորի մեջ շոկոլադ է քերել՝ շագանակագույն երանգ հաղորդելու համար: Հակառակ նրա ակնկալիքների՝ շոկոլադե չիպսերը չհալվեցին, և այդպիսով ծնվեց աշխարհահռչակ Toll House Crunch Cookies-ը՝ թխվածքաբլիթներ շոկոլադե չիպսերով:
Հենց այսպիսի քացր տոներն էլ թույլ են տալիս վայելել ամեն դետալ և արդեն սովորական դարձած քաղցրավենիքները։ Բավականին դժվար է պատկերացնել, որ ժամանակին նման համեղությունները հասանելի չէին բնակչության մեծ մասին, իսկ այսօր դրանք մեզ կարող ենք թույլ տալ ամեն օր։ Եթե ուզում եք ձեր սերն ու հույզերն արահայտել սիրելիներին և ընկերներին, կարող եք պատվիրել տորթեր կամ այլ քաղցրավենիքներ Vanilla Cake-ից՝ նշելու ձեր երկարաժամկետ բարեկամությունը, միությունը և միասնությունը, կամ կարող եք ստեղծեք ձեր սեփական «քաղցր» տոնը՝ ձեր առաջին ժամադրության օրը, հանդիպման օրը կամ ձեր համատեղ ճանապարհորդության օրը։ Վստահ ենք, այն կհիշվի ամբողջ կյանքում:
